5 faktów na temat kapelusza Monomacha: ruch reklamowy lub relikt

Ta „starożytna relikwia bizantyjskich władców” jest niczym więcej niż politycznym ruchem reklamowym. Ale to nie powstrzymało Rurikowicza i Romanowa przed użyciem tego bardzo świętego obiektu jako symbolu władzy.

Kapelusz nie miał nic wspólnego z prawdziwym Monomakhem.

Opowieść o książętach Włodzimierza opowiada nam, jak cesarz bizantyjski Konstantin Monomakh wysłał ten nakrycie głowy do swojego wnuka, wielkiego księcia Włodzimierza, kiedy wstąpił na tron. Ten gest podkreślał legitymację monarchy i jego panowanie na ziemiach rosyjskich. Legenda głosi, że ten atrybut został wykorzystany na weselu do królestwa wszystkich kolejnych książąt po Włodzimierzu.

W rzeczywistości tak nie było. Legenda powstała znacznie później, a jeśli chodzi o czapkę, historia o niej jest bardzo daleka od rzeczywistości. Konstantin Monomakh zmarł, gdy jego wnuk miał zaledwie dwa lata i nie można było wysłać żadnych regaliów. Współcześni historycy twierdzą, że legenda bizantyjskiego dziedzictwa została wymyślona za panowania wielkiego księcia Wasilija III (1505–1533). To wtedy, w XVI wieku, książęta rosyjscy, którzy zamierzali zjednoczyć ziemie rosyjskie krwią i mieczem, używali wszelkiego rodzaju symboli władzy, aby podkreślić zasadność starożytnych roszczeń do władzy absolutnej. Jak można sobie wyobrazić, „kapelusz Monomacha” przedstawiony przez wielkiego cesarza bizantyjskiego był wielkim sukcesem.

Jego pochodzenie wciąż nie jest niezawodnie znane.

Kto następnie stworzył kapelusz Monomakha? Oprócz teorii bizantyjskiej istnieje również hipoteza, że ​​Złota Horda jest związana z jej pochodzeniem. Według niej władcy Mongołów wysłali cenne regalia w prezencie książętom moskiewskim za ich wierną służbę. Według historyka Siergieja Bogatyrewa czapka przypomina bardziej nakrycie głowy kobiety z Mongolii. „Rosyjscy książęta byliby zainteresowani bardziej męską wersją”.

Wersja historyka głosi, że kapelusz Monomacha powstał w Moskwie za panowania Wasilija III. Rzemieślnicy używali różnych cennych złotych biżuterii znalezionych w skarbcu. To może łatwo wyjaśnić nierównomierny wygląd - niektóre złote elementy wydają się być rozmieszczone asymetrycznie względem siebie.

Przed Piotrem Wielkim dziewięciu władców nosiło kapelusz Monomacha

Pierwszym był syn Wasilija III Iwana Groźnego. Został także pierwszym władcą w Rosji, który zaczął nazywać się „królem”, czyli „Cezarem”.

Krytyk sztuki Victoria Gerashchenko porównuje szaty cara Iwana z wyglądem cerkwi. Kapelusz Monomacha przyniósł niezbędne akcenty szacie króla. Przybyły jasne podobieństwa, które miały podkreślać absolutną moc. Święty kapelusz zdobi kapelusz, podobnie jak krzyż na cerkwi. Podkreśla to boskość pochodzenia władzy królewskiej.

Następnie przeszła na syna Iwana, Fiodora, ostatniego ze starożytnych dynastii Rurikowiczów, a następnie władcy Czasu Trudów: Borys Godunow, Fałszywy Dmitrij I i Wasilij Szuisky, a następnie pierwsi Romanowowie: Michaił Fiodorowicz i Aleksiej Michajłowicz. Ostatnim, który nadał ten atrybut władzy, był Iwan V, starszy brat i współwładca Piotra Wielkiego.

Piotr Wielki, wstępując na tron, zrezygnował z tego zwyczaju, a kapelusz Monomacha, który zdobił głowy władców przez 178 lat, został przekazany do Soboru Zaśnięcia NMP na Kremlu.

Były inne czapki

Oprócz czapki Monomakh powstały inne na jej wzór i poświęcone różnym wydarzeniom historycznym. Wśród nich byli Kazań, Syberyjczyk, Diament. Kazań powstał w rok po przystąpieniu Kazania, w 1553 r. Almaznaya została stworzona specjalnie dla Iwana Piątego przez mistrzów moskiewskiej fabryki broni i ozdobiona diamentami.

Kapelusz stał się głównym symbolem władzy i odpowiedzialności.

„Och, jesteś ciężki, kapelusz Monomacha!” Mówi Borys Godunow w tragedii Aleksandra Puszkina. Scena pokazuje Godunowa, który właśnie wstąpił na tron ​​w wyniku zabójstwa jego prawowitego spadkobiercy Dmitrija, który został o niego oskarżony.

Okres władzy cara Borysa jest początkiem Czasu Niepokoju w historii Rosji. Słowa Puszkina mogą być aforyzmem całego tego historycznego segmentu. Odzwierciedlają trudny ciężar odpowiedzialności władcy.