Rosja, Chiny i Kazachstan: w jaki sposób trzy kraje mają wspólną rzekę

Północno-zachodnia część Chin, w przeciwieństwie do zamożnych regionów wschodnich, ma poważne trudności z zaopatrzeniem w wodę. Region autonomiczny Sinciang-Uygur znalazł się w trudnej sytuacji, której terytorium znajduje się w strefie o niskim poziomie opadów. Aby przynajmniej częściowo rozwiązać problemy wodne w regionie z 23 milionami ludzi, Chiny zbudowały kanał w górnym Irtyszu, który wpłynął na zaopatrzenie w wodę do Kazachstanu i Rosji, położony w dole rzeki.

Irtysz jest klasycznym przykładem transgranicznego cieku wodnego, który przekracza dwie granice państwowe i przepływa przez terytorium Chin, Kazachstanu i Rosji. Ta okoliczność doprowadziła do wielu poważnych problemów, których najprawdopodobniej nie da się rozwiązać w najbliższej przyszłości. Wszystko zaczęło się od tego, że strona chińska zbudowała na swoim terytorium kanał Czarnej Irtysz-Karamay, aby dostarczyć słodką wodę do pustynnych regionów autonomicznego regionu. Następnie ponad 2 metry sześcienne węgla były corocznie usuwane z basenu Irtysz. km wody. Ponadto Chiny skierowały część przepływu rzeki Irtysz, aby uzupełnić jezioro Ulyungur, co również zmniejszyło ilość wody wpływającej do Kazachstanu. Tymczasem na terytorium tego kraju nad rzeką Irtysz znajduje się kaskada elektrowni wodnych, których praca znalazła już odzwierciedlenie we wzroście poboru wody w Chinach. Według doniesień mediów kazachstańskich w elektrowniach wodnych występują już problemy związane ze spadkiem poziomu wody w rzece i niezdolnością jednostek hydraulicznych do działania na pełnych obrotach. Ponadto region omski wyraził już zaniepokojenie spadkiem poziomu wody w Irtyszu. I to jest region rosyjski, który jako pierwszy akceptuje Irtysz w naszym kraju. Planują tu zbudować zbiornik do stabilnego zaopatrzenia w wodę w Omsku, ponieważ sytuacja wokół odpływu Irtysza pozostaje niepewna.

Podobna sytuacja rozwinęła się wokół kazelstańskiej rzeki Ili, której źródło i górne odcinki znajdują się również w Chinach. Chiny przejmują znaczną część przepływu rzeki i kierują wodę do rozwoju rozwijającego się sektora ropy i gazu w gospodarce regionu autonomicznego. Pod tym względem poziom wody w jeziorze Balkhash, którego głównym dopływem jest właśnie Ili, spadł już o 1 metr. Strona kazachstańska zaoferowała Chinom wiele wzajemnie korzystnych umów w zamian za zwiększenie przepływu rzeki Ili w celu zachowania jeziora, ale Chiny odrzuciły te propozycje, wyjaśniając w ten sposób, że korzystne położenie geograficzne daje jej wyłączne prawo do podziału przepływu rzeki Ili.

Jeśli chodzi o Irtysz, sytuacja wokół tej rzeki pozostaje dość napięta. Zarówno Chiny, Kazachstan, jak i Rosja potrzebują wody Irtysz. Niestety kraj znajduje się w bardziej korzystnej pozycji, która znajduje się w górnym biegu rzeki. Kazachstan, a po nim Rosja, otrzymują nie tylko mniej wody Irtysz niż przed budową chińskich kanałów, ale także zupełnie inną jakość. Nie jest tajemnicą, że stężenie szkodliwych zanieczyszczeń w rzece zależy bezpośrednio od wielkości odpływu i z każdym rokiem maleje.