Ostatnia królowa Hawajów, czyli jak Amerykanie zdobyli zbuntowany archipelag

Wyspy Hawajskie są 50. i ostatnim stanem z rzędu, który stał się częścią Stanów Zjednoczonych, a nie z własnej woli. Dziś Stany Zjednoczone są największym marzeniem milionów imigrantów, a w połowie XIX wieku, kiedy nastąpiło dramatyczne przejęcie terytorium Hawajów, ludność oparła się do końca. Ale siła broni zwyciężyła wolę ludu: ostatnia królowa Hawajów została obalona i uwięziona, a wyspy zamieniły się w plantacje trzciny cukrowej i ananasów.

Można powiedzieć, że mieszkańcy Wysp Hawajskich od dawna mają szczęście. Będąc daleko od głównych szlaków morskich, byli nieznani Europejczykom do końca XVIII wieku. Ale w 1778 r. Wyprawa Jamesa Cooka natknęła się na wyspy hawajskie, które w tym czasie zamieszkiwali Polinezyjczycy. Kiedy w drodze powrotnej zespół Cooka ponownie odwiedził wyspy, aby uzupełnić zapasy wody i żywności, a także naprawić uszkodzone statki, na brzegu doszło do starcia z Hawajczykami. W wyniku potyczki James Cook został zabity, a angielscy żeglarze zostali zmuszeni do opuszczenia wysp.

Od tego czasu brytyjskie i amerykańskie statki handlowe od czasu do czasu zbliżały się do wybrzeży Wysp Hawajskich i próbowały nawiązać kontakt z miejscową ludnością. Z czasem amerykańscy przedsiębiorcy zajmujący się uprawą trzciny cukrowej zaczęli wykazywać zainteresowanie wyspami hawajskimi. Według historyków populacja wysp w momencie odkrycia wynosiła około 300 000 osób. Los tej dość dużej populacji był taki sam, jak w większości regionów, do których przybyli cywilizowani cudzoziemcy: przez kilka dziesięcioleci chorób, na które Polinezyjczycy nie mieli odporności, większość populacji została zabita. Do końca XIX wieku na archipelagu pozostało około 30 000 rdzennych Hawajczyków.

Zjednoczenie ludności polinezyjskiej pod rządami pierwszego hawajskiego króla Kameamei I nastąpiło w 1810 roku. Nie ostatnią rolę w tym procesie odegrała broń importowana przez Europejczyków. Król i jego potomkowie nawiązali dobre stosunki z kupcami europejskimi i amerykańskimi, którzy eksportowali cenne drzewo sandałowe i zajmowali się wielorybnictwem u wybrzeży Hawajów. Kolejni królowie kontynuowali politykę swojego poprzednika: dokonano przemian politycznych i religijnych, protestantyzm aktywnie się rozprzestrzeniał, przyjęto konstytucję i prawa stanowe, rozwijała się opieka zdrowotna, a kraj rozwijał się na drodze zbliżenia z Europejczykami.

Ale od połowy XIX wieku amerykańskie firmy zaczęły wykazywać zainteresowanie wyspami, które interweniowały w wewnętrzne sprawy Hawajów. Pracowników z Azji aktywnie sprowadzano na archipelag, aby pracować na plantacjach trzciny cukrowej. W 1893 roku, za panowania ostatniej królowej Wysp Hawajskich, Liliuokalani, dokonano zamachu stanu. Grupa uzbrojonych amerykańskich żeglarzy obaliła królową, a Republika Hawajska została później ogłoszona. Ten marionetkowy stan był rządzony przez amerykańską administrację. Aktywne sekcje społeczeństwa hawajskiego podjęły kilka prób wydalenia Amerykanów, które zakończyły się niepowodzeniem. W proteście przeciwko aneksji Stanów Zjednoczonych zebrano 38 000 podpisów miejscowej ludności. Ale petycja ta tylko tymczasowo opóźniła ostateczną utratę niepodległości Wysp Hawajskich. W rezultacie wola ludu została zignorowana, aw 1898 r. Kongres USA podjął uchwałę Newlands w sprawie aneksji wysp.

Ostatnia królowa Hawajów, Liliuokalani (Lydia Kamakaea Paki, po ślubie Dominis) poprowadziła kraj od 1891 do 1893 roku i wstąpiła na tron ​​po śmierci swojego brata, króla Kalakaua. W wyniku zamachu stanu królowa Liliuokalani została aresztowana i uwięziona na rok. W więzieniu napisała słynny hawajski hymn i książkę o historii swojego kraju. Po uwolnieniu mieszkała pod nazwą Lydia Dominis i próbowała rzucić wyzwanie działaniom amerykańskich najeźdźców. Ale jedyne, co udało jej się zrobić, to dożywotnia emerytura w wysokości 334 USD miesięcznie i dochód z jednej z plantacji cukru. Ostatnia królowa Wysp Hawajskich zmarła w 1917 roku w wieku 79 lat.

Wyspy Hawajskie oficjalnie weszły w skład Stanów Zjednoczonych i uzyskały status państwa dopiero w 1959 r. Obecnie populacja Hawajów wynosi 1,4 miliona osób (stan na 2015 r.). I tylko 10% z nich to rdzenni Hawajczycy. Potomkowie tych, którzy próbowali zachować niezależność ojczyzny, stopniowo rozpuszczają się wśród Japończyków, Amerykanów, Filipińczyków i Meksykanów.