Turkus: kamień szczęścia w historii, kulturze i sztuce

Jasny niebiesko-zielony turkus przez wieki był doceniany i czczony przez wszystkie kultury świata, które miały do ​​niego dostęp. Wydobywany przez tysiąclecia i jeden z pierwszych skarbów wykorzystywanych w kulturze artystycznej, najwcześniejszy turkus pojawił się na Synaju i Persji. Złoża te dostarczały cennego kamienia starożytnym Egipcjanom i Persom. Ponieważ turkus jest stosunkowo łatwy do rzeźbienia i kształtowania, kamień został użyty do biżuterii. Inne złoża turkusu i kopalnie znajdowały się w Chinach, Iranie, południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych i Mezoameryce. Handel wzdłuż Wielkiego Jedwabnego Szlaku pozwolił na dalsze rozprzestrzenienie się na wszystkie kraje.

Pliniusz, Arystoteles i Marco Polo wspominają w swoich pismach o kolorze turkusowym. Nowoczesne słowo turkus pochodzi z języka francuskiego w XVII wieku i oznacza w tłumaczeniu „kamień turecki”. Tak nazywał się klejnot francuskich kupców z XVII wieku, którzy kupili kamień w Europie od Turcji.
Cywilizacja starożytnego Egiptu była jedną z pierwszych, która używa turkusu. Archeolodzy ustalili, że pierwsza biżuteria pojawiła się w 5500 pne Plamy biżuterii znaleziono w amuletach, koralikach, kołnierzykach i złotym popiersiu faraona Tutanchamona.

Bogini Hathor była uważana za patronkę turkusu. Jasnoniebiesko-zielony kolor symbolizował płodność i bogatą roślinność. Przedmiot w postaci pięknego turkusowego skarabeusza ze złotym pierścieniem to klasyczny przykład biżuterii Królestwa Środka i amuletów ochronnych.

Persja (współczesny Iran) była kolejną kulturą, która wcześnie zaczęła używać turkusu. I zrobili to wyjątkowo. Kamień był używany w architekturze, mozaiki zdobiące ściany meczetów.

W przypadku turkusu Persowie użyli słowa pērōzah, co oznacza zwycięstwo. Kolor jest święty i symbolizuje niebo na ziemi. Meczet Szacha w Esfahanie w Iranie znajduje się obecnie na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Jego budowa rozpoczęła się w 1611 roku. Turkus był aktywnie wykorzystywany wraz z kobaltem i lapis lazuli w mozaikach i złożonej kaligrafii na ścianach i kopułach. Sufit pokryty jest mucarnami, jest to rodzaj zdobionego sklepienia charakterystycznego dla architektury islamu.

W Ameryce Północnej i Południowej turkus był ceniony wyżej niż złoto. Była niezbędną częścią ceremonii artystycznych i religijnych. Aztekowie z środkowego Meksyku używali kamienia, dekorując maski, tarcze, noże i przedmioty do ceremonii religijnych i rytuałów. Azteckie słowo turkus to xihuitl, co może również oznaczać „rok”. W XV wieku Aztekowie nosili węża na piersi, pokrytego 15 000 turkusowymi inkluzjami. Ta dekoracja była święta. Tak jak węże tracą skórę, turkus oznacza odnowę i płodność. Te wężowe postacie zostały również wezwane do wzbudzenia strachu.

Zupełnie inna kultura, ale ich związek z klejnotem, cześć turkusu łączy.

Obejrzyj wideo: Lech Szymanowski "MOC KAMIENI" (Może 2024).